Een reis door de wijngebieden van Bolgheri en San Gimignano

Bestaat er misschien een verband tussen de natuurlijke schoonheid van een regio en de kwaliteit van zijn wijnen? In Toscane lijkt dat inderdaad het geval te zijn. De wijnen uit deze regio zijn het resultaat van een lange wijntraditie, die teruggaat tot de Etruskische tijd. Deze lange traditie is echter nooit gestopt met innoveren, wat heeft geleid tot de productie van uitmuntende wijnen. Terwijl je over de glooiende heuvels langs uitgestrekte wijngaarden rijdt, zul je altijd wel een kasteel, een abdij of een dorpje tegenkomen die je kunt bezoeken en waar je de lokale wijnen kunt proeven: Bolgheri en San Gimignano zijn twee bestemmingen die je absoluut niet mag missen.

Bolgheri: een historisch dorp met een recente geschiedenis

De beroemde Viale di Cipressi, is een met cipressen omzoomde weg van 5 kilometer lang die van de historische Tenuta San Guido naar de toegangspoort van Bolgheri loopt. Als je over deze weg rijdt, kom je langs goed onderhouden wijngaarden die enkele van de beroemdste wijnlabels ter wereld produceren: Sassicaia, maar ook Ornellaia, Masseto, Messorio, Grattamacco en vele anderen, de namen klinken als muziek in de oren van wijnliefhebbers. Alles hier straalt een betoverende schoonheid uit, die volledig verbonden is met de wijn. Ondanks het feit dat het dorp een middeleeuwse geschiedenis heeft, is de wijnbouw pas veel recenter begonnen. Dit kwam door de visie van Mario Incisa della Rocchetta, een wijnproducent uit Piëmont, die de legendarische wijn Sassicaia creëerde. De wijn kwam in 1968 op de markt en vanaf dat moment heeft de naam Bolgheri wereldwijde bekendheid gekregen. Bolgheri heeft een belangrijke rol gespeeld in de ontwikkeling van de Italiaanse wijnindustrie.

Verfijnde, rijke en mediterrane rode wijnen

Wijnen uit Bolgheri worden geprezen om hun lange bewaartijd, verfijnde smaak en complexe aroma’s, met fruitige en kruidige tonen. Daarnaast worden de wijnen gekenmerkt door wat de fransen “terroir” noemen: de smaak en het karakter van de wijn worden bepaald door de specifieke omgeving van de wijngaarden, zoals het klimaat, de bodem en de tradities. De Bolgheri DOC (Denominazione di Origine Controllata: de officiële aanduiding dat een wijn uit een specifiek gebied afkomstig is) zijn voornamelijk rode wijnen en worden geproduceerd in het gebied tussen de zee en de heuvels. De wijnen worden gemaakt van bekende, internationale druivenrassen, zoals de Cabernet Sauvignon, de Merlot en de Cabernet Franc. Deze druivenrassen hebben ook de wijnen uit Bordeaux beroemd gemaakt, maar wat de wijnen uit deze regio uniek maakt, is de invloed van het mediterrane klimaat. Als je echter meer een liefhebber bent van witte wijn, hoef je je gelukkig geen zorgen te maken: er zijn in deze regio ook verschillende witte wijnen beschikbaar, zoals de Vermentino en de Viognier, die net zo bijzonder en smaakvol zijn.

San Gimignano: wijnbouw in de schaduw van de torens

Uitgestrekte olijfgaarden, afgewisseld met rijen goed onderhouden wijnstokken, vormen de perfecte achtergrond voor een van de bekendste skylines ter wereld: die van San Gimignano. In tegenstelling tot Bolgheri, is San Gimignano al jarenlang bekend om zijn wijnen, die zelfs al in de middeleeuwen werden gedronken in de tavernes van steden zoals Siena en Florence. In de schaduw van de hoge, elegante torens van San Gimignano heeft de inheemse witte druif, de Vernaccia, een belangrijke rol gespeeld in de geschiedenis van de Toscaanse wijnbouw.

De Vernaccia, de witte parel tussen de rode wijnen van Toscane

De Vernaccia di San Gimignano is net als de torens van de stad elegant, maar ook fris en subtiel fruitig. De witte wijn is niet alleen beroemd omdat het een witte parel is tussen de vele beroemde rode wijnen, maar ook omdat het de eerste Italiaanse wijn was die in 1966 de DOC-benaming kreeg. Sinds 1993 heeft het zelfs de DOCG-status, wat staat voor Denominazione di Origine Controllata e Garantita. Het is de hoogste erkenning voor Italiaanse wijnen en wordt toegekend aan wijnen die voldoen aan de DOC-nomen en aan extra strenge kwaliteitseisen en garanties.

De wijnen van Bolgheri ontdekken

De beste manier om een wijn te proeven en te waarderen is een rondleiding door de wijngaarden, met een bezoek aan de donkere kelders waar de wijn wordt geproduceerd en gerijpt en met als afsluiter een welverdiende proeverij. De meeste wijnhuizen bieden een rondleiding aan, die vaak van tevoren dient te worden gereserveerd. Sommige wijnhuizen bieden verschillende rondleidingen aan die variëren in tijdsduur en de selectie van wijnen die je kunt proeven, zoals bij Michele Satta. Een rondleiding bij Chiappini zal ongeveer 2 uur duren. Guado al Melo biedt een rondleiding aan die is geschikt voor het hele gezin: in de ondergrondse wijnkelder, die is gebouwd volgens milieuvriendelijke principes, vind je een museum en een van de grootste wijnbibliotheken ter wereld.

Niet alleen wijnhuizen…

Ook wijnwinkels en restaurants bieden de mogelijkheid om de beroemde wijnen van Bolgheri te ontdekken. In het centrum van Bolgheri is Enoteca Tognoni een populaire plek voor wijnliefhebbers, terwijl je bij Osteria Enoteca San Guido een tafel kunt reserveren om de legendarische wijn Saccicaia te proeven. Bij Osteria Magona, gevestigd in een typisch Toscaans landhuis langs de Via Bolgherese, kun je terecht om de lokale wijnen te combineren met de meest traditionele Toscaanse gerechten, van vleeswaren tot de beroemde bistecca alla Fiorentina (Florentijnse steak), het is de perfecte plek om de beroemde Toscaanse “ciccia” (een ander woord voor vlees uit de Toscaanse keuken) te proeven.

De Vernaccia di San Gimignano proeven

De Vernaccia is de trots van San Gimignano en is zo belangrijk voor de stad dat het zelfs een museum heeft gekregen in het historische kasteel Rocca di Montestaffoli, op het hoogste en meest centraal gelegen punt van de stad. De Vernaccia wordt niet alleen gezien als een wijn, maar ook als een reis door de geschiedenis en de geuren en smaken van Toscane. Er worden verschillende mogelijkheden voor wijnproeverijen aangeboden door Vernaccia di San Gimignano Wine Experience. Als je er de voorkeur aan geeft slechts één wijnkelder te bezoeken, kun je terecht bij Panizzi, waar je naast wijn ook uitstekende extra vergine olijfolie kunt proeven, of bij Guicciardini Strozzi waar je ook een andere lokale specialiteit kunt proeven: de truffel. Hier kun je ook een bezoek brengen aan de oude wijnkelders en de prachtige tuin in renaissancestijl.